“İdeal mühendis tam bir karışımdır. O bir bilim adamı, matematikçi, sosyolog ya da yazar olmayabilir. Ama o, bu disiplinlerden birinin ya da tümünün ürettiği bilgi ve teknikleri mühendislik problemlerinin çözümünde kullanır.”
N.W. Dougherty
Makine mühendisliği, mekanik, hidrolik, ısıl vb. parça ve sistemler içeren çok küçük ölçekli ürünlerden (insan damarlarında ilaç taşıyan mikro ölçekteki robotlar), çok büyük ölçekli ürünlerin (uzay araçları, devasa iş makinelari) tasarımı, geliştirilmesi, üretilmesi, kalite kontrolü ve testine kadar ürünün tüm yaşam evrelerini kapsayan ve diğer mühendislik dalları ile etkileşimi olan, en eski ve en geniş kapsamlı mühendislik dallarından biri olarak tanımlanabilir.
Makine mühendisleri, ihtiyaç duyulan en basit parçadan (vida, civata), en kompleks ürün ve sistemlerin (insansız hava araçları, robotlar, tıbbi sistemler ve araçlar, uçak ve uzay araçları/ sistemleri) çalıştıkları ortamda maruz kaldığı şartları göz önüne alarak (kuvvet, ısı, nem, titreşim, vb.) bir parçanın veya ürünün istenilen fonksiyonları yerine getirecek şekilde tasarımını, analizini ve üretimini sağlayan aşamalarda çalışmaktadırlar.
Makine Mühendisliğinde Kariyer Olanakları ve Çalışma Alanları Nelerdir?
Makine mühendisleri bir çok alanda merkezi roller ve görevler üstlenirler. Bu alanlar; otomotiv (motor, şasi, süspansiyon, vites kutusu, vb.), nükleer ve termoelektrik santraller, uçak ve uzay araçları, biyoteknoloji (prostetik cihazlar, ameliyat robotları, ilaç üretim sistemleri), enerji üretimi (hidrolik, gaz ve rüzgar jeneratörleri, güneş enerjisi, nükleer enerji, yakıt hücreleri), inşaat, ziraat ve maden makineleri, mikro-elektromekanik sistemler (mikro-sensor ve eyleyici, mikro-güç üretimi), bilgisayar ve elektronik cihazları (paketleme, printerlar, soğutma sistemleri, yarı iletken aletler), ısı ve ısıtma, havalandırma ve soğutma sistemleri (klima, kompresörler, pompalar), otomasyon (üretim robotları, görüntü tanımlama ve kontrolü), üretim (işleme, prototip, üretim aletleri), sistem entegrasyonları şeklinde sıralanabilir.
Makine mühendislerinin bir çok endüstride çalışma olanağına sahip olmalarının yanı sıra, görev pozisyonları açısından da en zengin olan mühendislik dallarından biridir. Araştırma ve geliştirme, tasarım, test, üretim, kalite kontrol, sistem analizi, bilgisayarla modelleme ve simülasyon, satış ve danışmanlık görevlerinde mühendislik ve yöneticilik pozisyonları gibi daha birçok alanda çalışma olanaklarına sahiptirler. Aşağıda, makine mühendisi olduğunuzda ülkemizde istihdam edilebileceğiniz bazı sektörler ve firmaların bir listesi verilmektedir.
• Kamu Sektörü: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, EPDK, BTK, Savunma Sanayi Müsteşarlığı gibi kurumlar.
• Savunma ve Havacılık Sektörü: Aselsan, TAI, Havelsan, Roketsan, Mikes, STM, FNSS, TUSAŞ, Otokar, Makine Kimya Endüstrisi Kurumu (MKEK), Siemens, Netaş, THY, Pegasus Havayolları gibi kurumlar.
• Sağlık Sektörü: Sağlık hizmeti sunan devlet hastaneleri ve Acıbadem, Medikal Park ve Dünya Göz gibi özel hastaneler, General Electric, Siemens, Toshiba gibi tıbbi cihaz üretimi ve satışı yapan firmalar.
• Enerji ve Otomotiv Sektörü: EnerjiSA, Aksa, Zorlu Enerji, Sanko Enerji, General Electric gibi firmalarda elektrik üretimi ve dağıtımı yapılan tesisler, Ford, TOFAŞ, Renault, Toyota, Hyundai, BMC gibi otomotiv firmaları.
• Beyaz Eşya ve Tüketici Elektroniği Sektörü: Arçelik, Vestel, Bosch, Schneider, Kumtel, Casper gibi firmalar.
• Gemicilik Sektörü: Hyundai, Daewoo, Samsung Heavy Industry, Mitsubishi Heavy Industry, RMK, Maersk Sealand, ve COSCO gibi firmalar.
• İnşaat Sektörü: China Railway Construction Corp,Skanska AB, Vinci, Bechtel, Hyundai E&C, Kajima, Enka gibi firmalar.
Makine mühendislerinin çalışabileceği bu alan ve kurumların ötesinde, AGÜ Makine Mühendisliği öğrencileri, edinecekleri bilgi birikimi ve eğitimi ile günümüzün ve geleceğin ihtiyaçlarına yönelik sistem ve ürünlerin geliştirilmesi ve üretimi için gerekli olan, kritik düşünme, analiz etme, zor koşullar altındaki sorunların çözümü ve grup çalışmasının önemine yönelik yetenek ve özgüven ile donatılacaklardır. Bütün bu imkanlara ek olarak, eğitimlerini başarıyla tamamlamış genç mühendislerin araştırma ve eğitim çalışmalarını sürdürmek üzere akademisyenliği seçmeleri de mümkündür. Ülkemizde köklü veya yeni kurulan üniversitelerin hemen hepsinde makine mühendisliği bölümleri bulunmaktadır ve bu bölümlerde, özellikle İngilizce ders verebilecek, başarılı ve üretken akademisyenlere ciddi ihtiyaç bulunmaktadır. Bu noktada nitelikli akademisyen kadrosuyla AGÜ Makine Mühendisliği, akademisyen olmak isteyen öğrenciler için de benzersiz bir fırsat sunmaktadır.
Makine imalat sanayi; TÜBİTAK Vizyon 2023 “Makine ve Malzeme Paneli Teknoloji Öngörüsü Raporu”nda belirtildiği üzere, ülkemiz için en önemli alanlardan biridir. Aşağıda belirlenen öncelikli teknoloji faaliyet konularında AGÜ Makine Mühendisliği’nde nitelikli ve katma değeri yüksek ürün hedefli araştırmalar yapılması planlanmaktadır:
• Hibrid Araçlar (Emisyon düzeyini minimum olan, fosil yakıtlar, biyoyakıtlar ve hidrojen ile çalışan içten yanmalı motorlar ve yakıt pilleri kullanan kara ve deniz araçları)
• Yüksek dayanımlı ultra hafif metaller ve kompozitler
• Enerji (H2) depolayan malzeme teknolojileri
• Akıllı Makineler (Endüstriyel robotlar, mikro-makineler, mikro-elektronik üretim makineleri, kendinden güdümlü makineler ve savunma platformları)
Makine Mühendisliğini Sever miyim?
“Matematik, fizik, temel mühendislik ilkelerinin uygulamaları ile problemlerin tanımlanmasına ve çözülmesine yönelik ilgi duyuyorum. Kuvvet, enerji ve hareket gibi kavramları anlamakta güçlük çekmiyorum. Günümüz yaşamında ve bütün endüstri alanlarında kullanılan makine, cihaz, alet ve ekipmanların tasarım, geliştirme, üretim, montaj, işletme ve bakım alanlarında çalışabilirim, gelişen teknoloji çalışmalarında yer alıp katkıda bulunabilirim” diyorsanız başarılı ve etkili bir makine mühendisi olabilirsiniz. Bunun yansıra, çevre, toplum ve insanlığa karşı sorumluluk bilincinde olarak yapacağınız çalışmalara bu sorumluluk bilincini yansıtarak uygulamanız, sizi hem mesleğinizde hem de hayatta mutlu ve başarılı bir birey haline getirecektir.
Yakın gelecekte, iklim değişikliği, çevre kirliliği ve artan insan nüfusu ile dünyadaki enerji ve besin kaynaklarının yetersizliği gibi insanlığı bekleyen global ölçekli sorunların çözümüne yönelik makine mühendislerine büyük sorumluluk düşmektedir. Bu ve benzeri sorunların çözümü için alternatif enerji kaynaklarının bulunması, tasarlanması, geliştirilmesi ve üretilmesi ayrıca daha verimli taşıma sistemlerinin üretilmesi, endüstrideki proseslerin daha verimli hale getirilmesi için de makine mühendislerine büyük ihtiyaç duyulmakta olup bu ihtiyacında artan şekilde devam edeceği aşikardır.
Makine mühendisliği eğitiminde; matematik, fizik, mekanik, tasarım, malzeme, dinamik ve kontrol, akışkanlar mekaniği, ısı transferi temel bilgileriyle donatılan öğrenciler, bir veya iki alanda branşlaşmaya yönelik ders ve pratik eğitimin yanında son yıl uygulamalı bir bitirme projesi ile mezun olmaktadırlar. Eğitim esnasında mühendislik ekonomisi, proje yönetimi gibi derslerin yanında sosyal içerikli seçmeli dersler de alınmaktadır. Makine mühendisliği branşlaşma alanları (anabilim dalları); imalat ve konstrüksiyon, makine tasarımı ve malzeme mekaniği, otomotiv, mekatronik ve robotlar, otomasyon ve kontrol, biyomekanik ve enerjidir.